Celem artykułu było dokonanie analizy teoretycznej podstaw normatywnych, na bazie których Unia Europejska funkcjonuje jako unikatowy uczestnik stosunków międzynarodowych. Unikatowość ta wiąże się m.in. ze specyficznym systemem norm opierających się na przyjętym przez UE katalogu wartości. Określić je można jako tzw. wartości europejskie, obejmujące przede wszystkim takie zasady, jak: demokracja, rządy prawne, szeroko pojmowane prawa człowieka (prawa podstawowe), wolności obywatelskie, sprawiedliwość i solidarność społeczna. Stanowią one wprawdzie bazę dla całokształtu funkcjonowania Unii Europejskiej jako struktury integracyjnej, ale w odniesieniu do aktywności UE na arenie międzynarodowej ma to szczególne znaczenie. Przyjęcie tego typu podstaw normatywnych pozwala bowiem Unii odgrywać wobec otoczenia zewnętrznego rolę tzw. potęgi normatywnej (normative power), oddziałującej głównie za pomocą dyfuzji własnego systemu wartości, w tym przypadku – wartości europejskich. Analiza tego zagadnienia wymagała najpierw wskazania, jaki jest zakres pojęciowy i struktura norm międzynarodowych. Następnie przedstawiono katalog norm rządzących funkcjonowaniem UE, co pozwoliło przejść do prezentacji kluczowych koncepcji teoretycznych w tym zakresie, a zwłaszcza teorii UE jako normative power.